Waterschap geeft alsnog inzage in geheime stukken

DELFT – Het waterschap Delfland heeft deze week toch twee geheime stukken over de grondwaterwinning bij de Gistfabriek overhandigd aan Delft op Zondag. Dat gebeurde nadat dit weekblad die documenten had opgevraagd met een beroep op de Wet Openbaarheid van Bestuur (Wob).

Door: Henk de Kat

De redactie wilde de vertrouwelijke stukken inzien om duidelijkheid te krijgen over de achtergronden van de ruzie tussen de Gemeente Delft en het Hoogheemraadschap van Delfland. De twist ging over het plan tot geleidelijke stopzetting van één van Nederlands oudste en grootste waterwinningen, op het terrein van de oude Gistfabriek. In eerste instantie reageerde de leiding van Delfland afwerend op de journalistieke vraag om openheid van zaken. Ook het Delftse College van B en W verklaarden zich, op verzoek van Delfland, tegen openbaarmaking van de twee documenten.
De interne bezwaarschriftencommissie van het waterschap heeft die afwijzing echter ongegrond verklaard. Dijkgraaf en hoogheemraden - het dagelijks bestuur van Delfland - hebben daarop deze week besloten de stukken alsnog beschikbaar te stellen aan de krant Delft op Zondag.

Duurder uit
Uit de documenten blijkt wat het waterschap uiteindelijk denkt kwijt te zijn aan de terugtrekking sinds 1 januari uit de oppomp-organisatie van dagelijks massa's diep grondwater. Dit is netto 4,1 miljoen euro. De stad Delft, die door het afhaken van medebestuurder Delfland nu geheel alleen verantwoordelijk is voor het voorlopig doorgaan met pompen, is een stuk duurder uit. Tot en met 2028 moet de gemeente vermoedelijk een netto som van 13,1 miljoen euro aan pompgeld ophoesten. Daar bovenop draait Delft op voor alle schades die kunnen ontstaan als het gemeentebestuur volgend jaar begint met het van lieverlee uitschakelen van de meeste Gist-pompen. Het risico op schade schuilt vooral in een dan mogelijk hoger wordende grondwaterstand in de stad en omgeving.

Compromis
Na het in 2014 begonnen gekrakeel over de eindverantwoordelijkheid voor het verdere oppomp-beleid, bereikten het waterschap en de stad een half jaar geleden een compromis: Delfland betaalt Delft een afkoopbedrag van 7,6 miljoen euro. Daarvan is 5 miljoen bedoeld als bijdrage van het waterschap in de kosten die de stad nu als enig overgebleven bestuurder moet maken voor het al een eeuw aan de gang zijnde oppompen van industrieel koelwater. De overige 2,6 miljoen euro is alvast toegekend voor de schadeclaims die de stad naar verwachting krijgt, als de gemeente vanaf volgend jaar begint met het stapsgewijs stilleggen van de pompen. Netto is Delfland echter vermoedelijk 3,5 miljoen euro minder kwijt dan die afkoopsom van 7,6 miljoen, zo blijkt uit de berekening die het waterschap binnenskamers had willen houden.
Het waterschap verwacht namelijk dat chemieconcern DSM, de huidige eigenaar van de voormalige Gistfabriek, nog jarenlang behoefte zal houden aan toch enig grondwater. Daarvoor betaalt DSM dan een heffing van een half miljoen euro per jaar. Vanaf de ruzie in 2014 tot en met 2021 gaat dat geld - bij elkaar dan 3,5 miljoen euro - naar Delfland. Pas vanaf 2022 vloeien die heffingsbedragen, als DSM dan nog behoefte heeft aan koelwater, naar de Delftse gemeentekas, zo blijkt uit één van de waterschapsstukken over het afkoop-compromis met het stadsbestuur.

Opmerkelijk
Opmerkelijk is verder een passage over wie straks eindverantwoordelijk is voor eventuele schade door stijgend grondwater. In een tot nu toe geheime basisakkoord tussen Delfland en B en W van Delft, opgesteld in november 2015, staat dat de afdoening van bij Delfland ingediende schadeclaims een zaak van Delfland zelf is, indien het de verantwoordelijkheid van het waterschap betreft. Een maand later, vlak voor Kerst, werd dat in een beraad onder hoogspanning aangescherpt tot een eind-overeenkomst die voor Delft een stuk ongunstiger oogt. De nieuwe tekst luidt kortaf dat de stad alle door Delfland vanwege mindering van grondwaterwinning uitgekeerde schaderekeningen zal betalen. De meerderheid van de gemeenteraad ging in januari in meerderheid akkoord met die riskantere toezegging, zonder weet te hebben van die eerdere, minder verstrekkende afspraak. Het document met die mildere overeenkomst was toen ook voor de raad nog geheim. Pas twee weken geleden, na vragen van Stadsbelangen over de Wob-procedure van de krant Delft op Zondag, kreeg de raad zelf inzage in de twee geheime documenten, en toen nog steeds met de verplichting tot zwijgen in het openbaar daarover.